Αποκαλύφθηκε η μοναδική Περσεφόνη της Αμφίπολης

Αμφίπολη
Την αρπαγή της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα, παρουσία του ψυχοπομπού Ερμή, αναπαριστά το ψηφιδωτό, μεγέθους 4,5 Χ 3μ., που αποκαλύφθηκε από το έως τώρα ανασκαφικό έργο στον τύμβο Καστά της Αμφίπολης.

Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού σήμερα, Πέμπτη, που αφαιρέθηκαν και τα τελευταία στρώματα χωμάτων από την ανατολική πλευρά του ψηφιδωτού, αποκαλύφθηκε η τρίτη μορφή της παράστασης, πίσω από τον γενειοφόρο άνδρα, ο οποίος -εκτός από το στεφάνι- φοράει και κόκκινο ιμάτιο.

«Πρόκειται για γυναικεία νεανική μορφή, με κόκκινους ανεμίζοντες βοστρύχους, η οποία φοράει λευκό χιτώνα που συγκρατείται με κόκκινη λεπτή ταινία στο ύψους του στήθους. Φέρει κόσμημα στον καρπό του αριστερού της χεριού» αναφέρεται στην ανακοίνωση και προστίθεται: «Είναι προφανές ότι πρόκειται για την μυθολογική παράσταση της αρπαγής της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα, με την παρουσία του θεού Ερμή ως ψυχοπομπού, όπως είθισται σε ανάλογες αναπαραστάσεις».

Το υπουργείο επισημαίνει: «Είναι εκπληκτική η παράσταση, όχι μόνον για τον χρωματικό της πλούτο, αλλά και για την τέλεια εκτέλεση του σχεδίου. Στην παράσταση του ψηφιδωτού παρουσιάζεται και η τρίτη διάσταση, ιδιαίτερα στην απεικόνιση του ψυχοπομπού και της Περσεφόνης. Είναι φανερό ότι η παράσταση παραπέμπει και στην αντίστοιχη της αρπαγής της Περσεφόνης, στον λεγόμενο Τάφο της Περσεφόνης, στο βασιλικό νεκροταφείο των Αιγών. Όμως, η παράσταση της αρπαγής της Περσεφόνης, στις Αιγές, είναι τοιχογραφία. Εδώ, για πρώτη φορά, απαντάται σε βοτσαλωτό ψηφιδωτό, σε ταφικό μνημείο. Οι διαστάσεις του ψηφιδωτού δαπέδου ήτοι 4,5Χ3».

Όπως επίσης αναφέρεται στην ανακοίνωση του υπουργείου, «με την αποκάλυψη του ψηφιδωτού δαπέδου δόθηκε η δυνατότητα και για την τελική υποστύλωση του επιστυλίου των Καρυατίδων. Φυσικά, έχουν ήδη ξεκινήσει οι εργασίες προστασίας του ψηφιδωτού, οι οποίες συνίστανται:

» α. Επικάλυψη με φύλλα φελιζόλ
» β. Και πάνω από αυτά ξύλινη επένδυση
» Σε ύψος 40 εκατ. πάνω από την ξύλινη επένδυση θα μπει το δάπεδο πρόσβασης για τον τέταρτο χώρο, το οποίο θα στηριχτεί στην τρίτη σειρά αντιστήριξης.

» Με την τομή που έγινε στο κατεστραμμένο τμήμα του ψηφιδωτού διαπιστώθηκαν οι συνθήκες έδρασης του δαπέδου που είναι οι εξής: Κονίαμα 8-10 εκατοστών ως υπόβαση του ψηφιδωτού, πιο κάτω έχουμε στρώση από κροκάλες πάχους 10-12 εκατοστά, οι οποίες εδράζονται στο φυσικό έδαφος, υπό μορφή σκληρής αργιλώδους άμμου.

» Στον τέταρτο χώρο, ήτοι στον τρίτο θάλαμο, έχει ολοκληρωθεί η υποστύλωση. Δεν προχώρησαν οι ανασκαφικές εργασίες, επειδή η ομάδα ασχολήθηκε με την αποκάλυψη του ψηφιδωτού».

Απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων, η επικεφαλής της ανασκαφής Κατερίνα Περιστέρη δήλωσε ότι «η αρπαγή είναι ένα καθαρά ταφικό θέμα. Έχουμε ένα ακόμα δείγμα χρονολόγησης του τάφου: Τελευταίο τέταρτο του 4ου αιώνα π.Χ.»

«Βρίσκουμε την σκηνή της αρπαγής της Περσεφόνης στην τοιχογραφία του λεγόμενου τάφου της Περσεφόνης, στο βασιλικό νεκροταφείο των Αιγών. Έχουμε και δεύτερη απεικόνιση με τον Πλούτωνα και την Περσεφόνη, σε σκηνή ιερού γάμου, στο ερεισίνωτο του μαρμάρινου θρόνου, στον τάφο της Ευρυδίκης, μητέρας του Φιλίππου, στις Αιγές» δήλωσε η γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη.

«Οι σκηνές αυτές συνδέονται με τις λατρείες του κάτω κόσμου, με την Ορφική λατρεία- κάθοδος στον Άδη-καθώς και με τις διονυσιακές τελετές. Ο εκάστοτε επικεφαλής του οίκου των Μακεδόνων ήταν ο αρχιερέας αυτών των λατρειών.[…]Επομένως, η παράσταση στην περίπτωσή μας έχει συμβολική σημασία, η οποία μπορεί να δηλώνει κάποια σχέση του ”ενοίκου” του τάφου με τον μακεδονικό οίκο. Ο πολιτικός συμβολισμός είναι πολύ ισχυρός σε όλες τις εποχές» πρόσθεσε η κ. Μενδώνη.

Η κ. Περιστέρη είπε ότι είναι νωρίς για να πει κανείς εάν ο τάφος είναι βασιλικός. «Δεν μπορούμε να πούμε τίποτε αν δεν τελειώσει η ανασκαφή. Είναι πολύ σημαντικός. Η σημαντικότητα του μνημείου ανεβαίνει και με το ψηφιδωτό που πρώτη φορά απαντάται σε ταφικό μνημείο».

Η ίδια πρόσθεσε ότι δεν μπορούμε να βγάλουμε συμπέρασμα για το φύλο του νεκρού από το ψηφιδωτό.
Ερωτηθείσα από τι προήλθε η φθορά στο κέντρο του ψηφιδωτού, είπε: «Δεν υπάρχει λογική. Φαίνεται όμως ότι δεν είναι φυσική φθορά».

Σε ερώτηση εάν υπάρχει τέταρτος θάλαμος ή κρύπτη, είπε: «Είμαστε αρκετά ψηλά. Υποθέσεις μπορεί να γίνουν, Θα έχουμε εικόνα μετά την ανασκαφή του τρίτου χώρου».

Ερωτηθείσα πόσο χρόνο θα χρειαστεί η ανασκαφή, δήλωσε: «Δεν κτίζουμε σπίτι. Η ανασκαφή μας οδηγεί. Ότι λέμε είναι σχετικό. Δεν ξέρουμε να σας πούμε ημερομηνίες. Δεν τρέχουμε, μας οδηγεί η ανασκαφή».

Από την πλευρά της, η κ. Μενδώνη, αναφερόμενη στο πού θα εκτεθούν στο μέλλον τα ευρήματα της ανασκαφής, είπε: «Τα ευρήματα από τις ανασκαφές που γίνονται εδώ, προφανώς θα μείνουν εδώ. Αυτή η συζήτηση είναι παραπληροφόρηση. Ουδέποτε ετέθη θέμα μετακίνησης ευρήματος, οπουδήποτε αλλού, όχι μόνον από την Αμφίπολη, αλλά από οποιοδήποτε σημείο της χώρας».

Πηγή: in.gr

Αμφίπολη: Η Περσεφόνη το τρίτο πρόσωπο στο ψηφιδωτό

Αποκαλύφθηκε το τρίτο πρόσωπο που βρίσκεται πλάι στο γενειοφόρο άντρα στο ψηφιδωτό στο τάφο της Αμφίπολης. Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις που έγιναν από την ΚΗ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων το πρόσωπο αυτό είναι η Περσεφόνη, η οποία φορά λευκό χιτώνα που συγκρατείται στο ύψος του στήθους με μία λευκή ταινία και έχει μία τραγική μορφή. Έχει επίσης υψωμένο το αριστερό της χέρι προς τα πάνω και φέρει κόσμημα στον καρπό του αριστερού της χεριού. Είναι εκπληκτική η παράσταση όχι μόνον για τον χρωματικό της πλούτο, αλλά και για την τέλεια εκτέλεση του σχεδίου.

Στην παράσταση του ψηφιδωτού παρουσιάζεται και η τρίτη διάσταση, ιδιαίτερα στην απεικόνιση του ψυχοπομπού και της Περσεφόνης. Είναι φανερό ότι η παράσταση παραπέμπει και στην αντίστοιχη της αρπαγής της Περσεφόνης, στον λεγόμενο Τάφο της Περσεφόνης, στο βασιλικό νεκροταφείο των Αιγών. Όμως η παράσταση της αρπαγής της Περσεφόνης, στις Αιγές είναι τοιχογραφία. Εδώ, για πρώτη φορά, απαντάται σε βοτσαλωτό ψηφιδωτό, σε ταφικό μνημείο. Οι διαστάσεις του ψηφιδωτού δαπέδου ήτοι 4,5Χ3.

Πρόκειται για την πρώτη φορά που βρίσκεται τέτοια αναπαράσταση σε ψηφιδωτό σε τάφο. Το ψηφιδωτό μετά την αποκάλυψη πλύθηκε με ειδικό τρόπο και έγινε αμέσως επικάλυψη με φύλλα φελιζόλ. Από πάνω μπαίνει ειδικό δάπεδο ώστε να μπορούν οι αρχαιολόγοι να προχωρούν στα ενδότερα του τάφου.

Κατά τη διάρκεια των ανασκαφικών εργασιών, οι οποίες συνεχίζονται με εντατικούς ρυθμούς στην Αμφίπολη, αφαιρέθηκαν από τον λόφο οι επιχώσεις και τα μπάζα της ανασκαφής Λαζαρίδη. Έχει ήδη ολοκληρωθεί η αφαίρεση στη δυτική πλευρά και συνεχίζονται οι εργασίες πίσω και ανατολικά από τη θόλο.

Σήμερα κατά την αφαίρεση και των τελευταίων στρωμάτων χώματος από την ανατολική πλευρά του ψηφιδωτού, αποκαλύφθηκε η τρίτη μορφή της παράστασης, πίσω από τον γενειοφόρο άνδρα, ο οποίος – εκτός από το στεφάνι – φοράει και κόκκινο ιμάτιο.

Με την αποκάλυψη του ψηφιδωτού δαπέδου δόθηκε η δυνατότητα και για την τελική υποστύλωση του επιστυλίου των Καρυατίδων. Φυσικά, έχουν ήδη ξεκινήσει οι εργασίες προστασίας του ψηφιδωτού οι οποίες συνίστανται:
α. Επικάλυψη με φύλλα φελιζόλ
β. Και πάνω από αυτά ξύλινη επένδυση
Σε ύψος 40 εκ. πάνω από την ξύλινη επένδυση θα μπει το δάπεδο πρόσβασης για τον τέταρτο χώρο, το οποίο θα στηριχτεί στην τρίτη σειρά αντιστήριξης.

Με την τομή που έγινε στο κατεστραμμένο τμήμα του ψηφιδωτού διαπιστώθηκαν οι συνθήκες έδρασης του δαπέδου που είναι οι εξής: Κονίαμα 8-10 εκατοστών ως υπόβαση του ψηφιδωτού, πιο κάτω έχουμε στρώση από κροκάλες πάχους 10-12 εκατοστά, οι οποίες εδράζονται στο φυσικό έδαφος, υπό μορφή σκληρής αργιλώδους άμμου.

Στον τέταρτο χώρο ήτοι στον τρίτο θάλαμο, έχει ολοκληρωθεί η υποστύλωση. Δεν προχώρησαν οι ανασκαφικές εργασίες, επειδή η ομάδα ασχολήθηκε με την αποκάλυψη του ψηφιδωτού.

Πηγή: Το φανάρι

Aμερικανίδα αρχαιολόγος: “Το πρόσωπο στο ψηφιδωτό της Αμφίπολης είναι η Περσεφόνη”

Ότι ανακαλύφθηκε η Περσεφόνη στο ψηφιδωτό της Αμφίπολης αναφέρει η Αμερικανίδα αρχαιολόγος Ντόροθι Κινγκ που ισχυρίζεται ότι διαθέτει πληροφόρηση από την Ελλάδα, ανάβοντας “φωτιές” και ανεβάζοντας την αγωνία στα ύψη καθώς όλοι αναμένουν τις επίσημες ανακοινώσεις του Υπουργείου Πολιτισμού

Επι του πρακτέου εάν αυτό το σενάριο επαληθευθεί θα έχουμε σχεδόν την ίδια θεματολογία με αυτήν της τοιχογραφίας των Αιγών όπου απεικονίζεται αριστουργηματικά η Αρπαγή της Περσεφόνης.

Σε αυτή την περίπτωση όμως η αρχαιολόγος ισχυρίζεται ότι πρόκειται για την συνέχεια του θέματος, όταν δηλαδή για κάποιους μήνες ο Άδης επέτρεπε στην Περσεφόνη να ανεβαίνει στην επιφάνεια της Γης και να την παραλαμβάνει η μητέρα της Δήμητρα. Παρεπιπτόντως, η άνοδός της αυτή συμβολίζεται με τον ερχομό της Άνοιξης. Επρόκειται για μια αμιγώς αρχαιοελληνική μυθιστορία, που καταδεικνύει την συνέχεια του Ελληνισμούς στην ένδοξη περιοχή της αρχαίας Μακεδονίας.

Πληροφορίες ότι η Περσεφόνη αποκαλύφθηκε στην Αμφίπολη φτάνουν στην καθηγήτρια Ντόροθι Κινγκ που παρακολουθεί καθημερινά τις εξελίξεις και την πορεία των ανασκαφών στον τάφο της Αμφίπολης.

Το Discovery Channel και άλλα αμερικανικά Μέσα Ενημέρωσης έχουν συμβουλευτεί τη γνώμη της ουκ ολίγες φορές. Η άποψή της που κυκλοφόρησε ευρέως τις τελευταίες ώρες έχει να κάνει με την εκτίμηση ότι ο γενειοφόρος άνδρας που εμφανίζεται στο εντυπωσιακό ψηφιδωτό δάπεδο είναι ο Φίλιππος και άρα, ο τύμβος έχει στενή σχέση με το Μέγα Αλέξανδρο.

Η αποκάλυψη ότι πάνω στο ψηφιδωτό φέρεται να απεικονίζεται η Περσεφόνη δεν την άφησε ασυγκίνητη και μάλιστα, προχώρησε σε ξεχωριστή ανάρτηση στο προσωπικό της μπλογκ, με τίτλο “Persephone at Amphipolis?”.

Σύμφωνα με τη Ντόροθι Κινγκ, δεν είναι πολύ μεγάλη έκπληξη που απεικονίζεται η Περσεφόνη, μιας και συνήθως βρίσκεται στα δεξιά του Άδη.

Για το πρόσωπο όμως που λείπει αριστερά του Ερμή, η Κινγκ εκτιμά ότι πιθανώς είναι η θεά Δήμητρα, η μητέρα δηλαδή της Περσεφόνης. Σε διαφορετική περίπτωση, όμως, πιθανώς και να βρίσκονται εκεί οι Φρουροί της Περσεφόνης.

Μέσα στη σύντομη ανάρτησή της, πάντως, η Ντόροθι Κινγκ δεν παραλείπει να κάνει και το έμμεσο σχόλιό της για τον τρόπο με τον οποίο κυκλοφορούν οι πληροφορίες σε ό,τι έχει να κάνει με την Αμφίπολη. “Όλοι διαρρέουν πληροφορίες για την Αμφίπολη, εκτός από την επικεφαλής αρχαιολόγο της ανασκαφής”, είπε σιβυλλικά.

Όπως λέει την τελευταία ώρα διαρρέουν πληροφορίες ότι οι ανασκαφείς βρήκαν την Περσεφόνη στο ψηφιδωτό. Ο Ελληνισμός ζει συγκινητικές στιγμές

Πηγή: Αγιορείτικο Βήμα